Natma Taung National Park, Chin State

နတ္မေတာင္အမ်ဳိးသားဥယ်ာဥ္ ဟာအလြန္လွပျပီး သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ား ကလည္း ထူးျခားတဲ့ တန္ဘိုုးမ်ားရွိတာေၾကာင့္၊ႏိုုင္ငံျခားသားသိပၺံပညာရွင္မ်ား စိတ္၀င္စားျခင္းကိုုအထူးခံရတဲ့ေဒသျဖစ္ပါတယ္။ သူ ့ရဲ ့ထူးျခားမွုုထဲမွာ မ်က္ခုုံးေမြးျဖဴငွက္ျပာေျခာက္ (White-browed Nuthatch) ဆိုုတဲ့ျမန္မာျပည္ေဒသစဲြ (Endemic) ငွက္ကေလးကထိပ္ဆံုုးကေပါ့။ (သူ ့ပံုုေလးကိုုဒီမွာ ဒီမွာ သြားၾကည့္ႏိုုင္ပါတယ္)

Natma Taung National Park, Chin Hills    photo: Iora

 သူကကမာၻၾကီးတခုုလံုုးမွာမွ ျမန္မာျပည္၊ ျမန္မာျပည္မွာမွ ဟိုုးခ်င္းျပည္နယ္ ေတာင္တန္းေတြ ၾကားထဲက ကန္ပက္လက္နဲ ့မင္းတပ္ အနားမွာရွိတဲ့ နတ္မေတာင္ ရဲ့ ၀က္သစ္ခ်ေတာ ေတြ နဲ ့ေတာင္ဇလပ္ေတာေတြၾကားမွာမွ ေမြ ့ေပ်ာ္တာပါရွင္။ ဒါေပမဲ့ လြယ္လြယ္နဲ ့ေတာ့ မေတြ ့ႏိုုင္ေသးဘူးေနာ္။ သူက မီတာ ၂၃၀၀ နဲ ့၃၀၀၀ ၾကားမွာဘဲေနတာပါ။

Natma Taung National Park: photo by Iora

ဒီငွက္ကေလးကုုိ ဒုုတိယ ကမာၻစစ္မတိုု္င္ခင္ ၁၉၃၈ ေလာက္မွာ မွတ္တမ္းတင္ျပီးေနာက္ပိုုင္းဘယ္သူကမွေတြ ့ တယ္ လိုု ့မၾကားရေတာ့ဘဲ သူ ဟာရွိမွရွိေသးရဲ ့လား၊ မ်ဳိးမ်ားျပဳန္းသြားျပီလားဆိုုျပီး အေတြးမ်ားေစခဲ့တဲ့ ငွက္ကေလးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ထဲမွာေတာ့ မဟုုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ႏိုုင္ငံရပ္ျခား က ငွက္ပညာရွင္မ်ားၾကားမွာပါ။ တေန ့ေတာ့ အင္ဂလန္ နဲ ့အေမရိကန္ က ငွက္ပညာရွင္ေတြ ေပါင္းျပီး ဒီငွက္ကေလးကိုု ရွာဘုုိ ့ေရာက္လာၾကပါေတာ့တယ္။ ၁၉၉၄ ခုုႏွစ္ေလာက္မွာပါ။ 

က်မကေတာ့ ခရီးစဥ္စျပီး မၾကာခင္မွာဘဲ Smithsonian Institution ကသိပၺံပညာရွင္ နဲ ့ခရီးစဥ္ေျပာင္းျပီး ဖလမ္းဘက္ ကခ်င္းေတာင္တန္း "ကေနဒီ"ေတာင္ေၾကာဘက္က ငွက္ေတြကိုု သြားျပီးသုုေတသန လုပ္ဘိုု ့အေၾကာင္းဖန္လာခဲ့ လိုု ့မပါသြားေတာ့ ဘဲ ေျမာက္ပိုုင္းခ်င္းေတာင္တန္းေတြ ဘက္ေရာက္သြားခဲ့ရပါတယ္။ ရန္ကုုန္ ျပန္ေရာက္ေတာ့မွ ၾကားရတာကေတာ့ မခ်င့္မရဲျဖစ္စရာပါ။ သူတုုိ ့ေတြ အဲဒီငွက္ကေလးကိုု ေတြ ့ခဲ့ၾကရပါတယ္။ 

သူတိုု ့ေၾကာင့္ စခဲ့ရတဲ့ က်မရဲ့ အဲဒီငွက္ေလးကိုု မ်က္ျမင္ေတြ ့ခ်င္ခဲ့တဲ့ အိမ္မက္ေလးလည္း ရပ္တန္ ့သြားခဲ့ရတယ္ေလ။ အဲဒါဟာ သက္ရွိထင္ရွားရွိေနၾကတဲ့ ဘယ္သိပၺံပညာရွင္ မွ သဘာ၀အတုုိင္း မျမင္ဘူးဘဲရွိေနၾကရာ ကေန ပထမဆုုံးအၾကိမ္ ျပန္လည္ေတြ ့ရွိခဲ့ရတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ နီးပါးၾကာမွ ျပန္ေတြ ့ခဲ့ရတာပါ။ သူတုုိ ့ေတြဟာ အဲဒီငွက္ကေလးကိုု ေတြ ့လိုုက္ရခ်ိန္မွာ စိတ္လွုုပ္ရွားလြန္းလိုု ့ လက္ထဲက ကုုိင္ထားတဲ့ စာအုုပ္ေတြေတာင္ ျပဳတ္က်ကုုန္ၾကပါသတဲ့။ 

ဒီငွက္ကေလးအျပင္ အျခား Restricted range species လိုု ့ေခၚတဲ့ က်က္စားရာေဒသက်ဥ္းက်ဥ္းေလးသာရွိတဲ့ အျခား ရွားပါးငွက္ အခ်ဳိ ့ကိုုလည္းဒီ အမ်ဳိးသားဥယ်ာဥ္ ထဲမွာ ထူးထူးျခားျခား ေတြ ့ႏုုိင္ျပန္ေသးတယ္ေလ။ 
ဒါတင္မကေသးဘူးေနာ္။ အပင္ေတြ (flora) ပိုုင္းကိုု ၾကည့္ရင္လည္း ေဒသစဲြ အပင္ေတြ ရွိေသးတယ္ေနာ္။ ဒါလည္း က်မတိုု ့ျမန္မာေတြ ဂုုဏ္ယူရမဲ့ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ေတြပါ။ သူတုုိ ့အေၾကာင္းကိုု လည္း အလ်ဥ္းသင့္တဲ့ အခါ မွ်ေ၀ခ်င္ပါေသးတယ္။ ဒီေန ့ေတာ့ စိတ္ကူးသင့္ သလိုု အေတြးေလးေတြ ဆက္လိုုက္ၾကပါေတာ့ေနာ္။